Το εμφιαλωμένο νερό είναι γεμάτο με έως και 100 φορές περισσότερα μικροπλαστικά και νανοπλαστικιά από το αναμενόμενο.
Μήπως χρειάζεται να το ξανασκεφτείς να πιεις εμφιαλωμένο νερό;
Καθώς οι επιστήμονες μελετούν επισταμένα τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία των μικροπλαστικών που εισχωρούν στο σώμα μας, δεν υπάρχει προς το παρόν ακόμα ένας εύκολος και αποτελεσματικός τρόπος ανίχνευσης και αναγνώρισης των μικρότερων από τα ρυπογόνα σωματίδια: τα νανοπλαστικά.
Έτσι, η περιβαλλοντικός χημικός Naixin Qian του Πανεπιστημίου Κολούμπια και οι συνεργάτες της ανέπτυξαν μια νέα τεχνική απεικόνισης για να εκθέσουν τα ύπουλα πετροχημικά θραύσματα και να τα δουν όλοι.
“Οι άνθρωποι ανέπτυξαν μεθόδους για να βλέπουν νανοσωματίδια, αλλά δεν ήξεραν τι έβλεπαν”, λέει ο Qian, εξηγώντας ότι σε αντίθεση με τις παλιές μεθόδους ανίχνευσης που μπορούν να παρέχουν μόνο μαζικές εκτιμήσεις των σημερινών σωματιδίων, η νέα τεχνική όχι μόνο διακρίνει μεμονωμένα σωματίδια αλλά επιτρέπει και για την αναγνώρισή τους.
Τι είναι τα νανοπλαστικά που βρίσκονται στο εμφιαλωμένο νερό;
Τα νανοπλαστικά είναι κομμάτια πλαστικού μεγέθους μικρότερου του ενός μικρομέτρου, που παράγονται από πολλές βιομηχανικές διεργασίες καθώς και από μεγαλύτερα πλαστικά προϊόντα.
“Δεδομένης της ικανότητας αυτών των νανοπλαστικών σωματιδίων να διασχίζουν το βιολογικό φράγμα, τα νανοσωματίδια, παρά τη φαινομενικά ασήμαντη συμβολή στη μέτρηση της μάζας, μπορεί να παίξουν κυρίαρχο ρόλο όσον αφορά την αξιολόγηση της τοξικότητας”, εξηγούν η Qian και η ομάδα της στην εργασία τους.
Πώς έγινε η μελέτη
Η ομάδα χρησιμοποίησε ένα ζεύγος λέιζερ ώστε να συντονίζονται με συγκεκριμένα μόρια – μια μέθοδος που ονομάζεται φασματοσκοπία σκέδασης Raman. Αυτό τους επέτρεψε να αναγνωρίσουν τη χημική σύνθεση των σωματιδίων-στόχων χρησιμοποιώντας αλγόριθμους για τη διασταύρωση βάσεων δεδομένων χημικών συντονισμών.
Χρησιμοποιώντας αυτήν την τεχνική, η ομάδα δοκίμασε μια σειρά από μάρκες εμφιαλωμένου νερού. Εντόπισαν έως και 370.000 σωματίδια ανά λίτρο σε ορισμένα από τα δείγματα, έως και το 90% των οποίων ήταν νανοπλαστικά.
Αυτό ανέρχεται σε περίπου 240.000 νανοπλαστικά σωματίδια σε κάθε λίτρο κατά μέσο όρο, που είναι έως και 100 φορές μεγαλύτερο από προηγούμενες εκτιμήσεις.
Το πιο κοινό πλαστικό που βρήκαν παραδόξως δεν ήταν το ίδιο υλικό με το μπουκάλι, αλλά μια ένωση που ονομάζεται πολυαμίδιο. Κατά ειρωνικό τρόπο αυτό συνθέτει τα φίλτρα που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό του εμφιαλωμένου νερού! Το υλικό πλαστικού μπουκαλιού, PET, ήταν επίσης αναμενόμενο ότι περιείχε σωματίδια.
Ενώ τα μικροπλαστικά δεν είναι άμεσα τοξικά, υπάρχουν ανησυχίες για μακροπρόθεσμες επιπτώσεις καθώς συσσωρεύονται σε διαφορετικούς ιστούς του σώματός μας, από τον εγκέφαλό μας μέχρι τον πλακούντα.
Το πλαστικό προσελκύει δυνητικά επιβλαβή βακτήρια, ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, έως τοξικά μόρια όπως επιβραδυντικά φωτιάς και φθαλικές ενώσεις. Και τα μικρότερα πλαστικά μόρια θα μπορούσαν στη συνέχεια θεωρητικά να τα μεταφέρουν στους πιο ευαίσθητους ιστούς μας.
Η νέα τεχνική απεικόνισης μπορεί να απεικονίσει άμεσα τοξικές συσσωρεύσεις και με περισσότερα δεδομένα χημικής ταυτοποίησης, μπορεί να βοηθήσει και στην αναγνώρισή τους.
Ο Qian και οι συνεργάτες του ελπίζουν ότι μπορεί να αποκαλύψει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ αυτών των σωματιδίων και των βιολογικών μας ιστών.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο PNAS.